Beter Laten: vijf tips voor de praktijk

<strong>Studenten Jessie van Heumen en Daan Jongbloets begonnen afgelopen november voor ziekenhuis Bernhoven hun onderzoek naar de Beter Laten lijst. In 3 maanden tijd hebben zij hun onderzoek afgerond met concrete resultaten waar de volgende studenten mee verder kunnen. We blikken terug op hun ervaringen en geven een vijftal bruikbare tips voor de praktijk.

De VAR gaf Jessie en Daan twee concrete vragen mee:
1. Welke handelingen van de Beter Laten lijst doen we nog in Bernhoven?
2. Wat kunnen we doen om de handelingen die nog gedaan worden in de toekomst te voorkomen?

Hoe hebben jullie het ook alweer aangepakt?

Jessie: “We hebben de lijst met handelingen bekeken en genummerd. Elke handeling hebben we omgezet naar een vraag. We hebben een bijeenkomst georganiseerd waarbij wij duidelijk hebben uitgelegd wat wij wilden weten en wat het belang was. Ook benadrukten we wat het voordeel was voor verpleegkundigen en patiënten van het niet meer doen van bepaalde handelingen. Per afdeling kregen drie experts de handelingen voorgelegd die voor die afdeling relevant waren. Zij hielden onafhankelijk van elkaar één bij hoe vaak de handelingen voorkwamen in een afgebakende periode.”

Daan: “We hebben de resultaten in een tabel gezet met drie categorieën: een handeling komt niet of nauwelijks voor, komt soms voor, of komt vaak voor. Zo kregen we een mooi overzicht van het totaal.”

Wat viel op in jullie resultaten?

Daan: “Als handelingen nog voorkomen, is het meestal ziekenhuisbreed. Een handeling komt vaak voor, of juist niet.. Met één uitzondering: één handeling kwam maar op één afdeling voor en verder niet. Dat had te maken met de specifieke manier waarop patiënten op die afdeling behandeld worden. Vanwege de korte tijd hebben wij de vragenlijst nu maar aan een klein aantal zorgprofessionals (drie per afdeling) voorgelegd. Voor het vervolg is het goed om de vragenlijst nog breder uit te zetten en ook observaties te doen.”

Jessie: “Ook hebben we een businessplan geschreven, naar literatuur gekeken, gesprekken gevoerd met experts op het gebied van richtlijnen en bijvoorbeeld de cliëntenraad. En we spraken contactpersonen van andere ziekenhuizen, zoals het HagaZiekenhuis, die ook aan de slag gingen met de Beter Laten lijst. Verder was er veel enthousiasme: vanuit V&VN, vanuit de verpleegkundigen, en vanuit school. Er is duidelijk veel interesse in het onderwerp. En er ontstaan ook gesprekken over het onderwerp.”

Welke tips willen jullie meegeven aan de praktijk?

Tip 1: Begin met de resultaten die nu het hoogste scoren. Daar valt de meeste winst te behalen.

Tip 2: Kijk bij het stoppen van een handeling vooral naar wat voordelen zijn voor de patiënt.

Tip 3: De vrijgekomen tijd moet wel opnieuw geïnvesteerd worden in patiëntenzorg en niet om bijvoorbeeld verpleegkundigen vrij te geven of taken erbij te pakken. Verpleegkundige tijd moet verpleegkundige tijd blijven.

Tip 4: Het is belangrijk de handelingen die nog voorkomen verder te laten onderzoeken. Er kunnen namelijk andere redenen zijn om een handeling nog wel of juist niet meer te doen (politiek, economisch, maatschappelijk).

Tip 5: Het is belangrijk om ook dit soort kleine onderzoekjes met richtlijnmakers te delen in de praktijk zodat iedereen van het onderzoek kan leren. Alle kleine onderzoekjes helpen om de verpleegkundige visie ook in richtlijn te kunnen verwerken, waar het verpleegkundig standpunt vaak onderbelicht is.

Hoe nu verder?

“We hebben nu vooral geïnventariseerd. De studenten die na ons komen gaan daadwerkelijk aan de slag met het stoppen met de handelingen. En het leuke is dat Jessie een van deze studenten is,” aldus Daan. Jessie: “Ja, ik ga aan de slag met het vervolg: samen met een andere student van de HAN begin ik meteen aan een scriptie waarmee we met de eerdere resultaten aan de slag gaan: doel daarvan is het daadwerkelijk schrappen van de handelingen. Daarmee zijn we voor de zomer klaar.

Lees ook het eerdere interview met Daan en Jessie. 

Zelf aan de slag met Beter Laten? venvn.nl/beterlaten

Dit nieuwsartikel is per december 2019 overgeplaatst van de oude website van V&VN naar de vernieuwde website. Eerder geplaatste reacties komen hiermee te vervallen. Wil je reageren op dit artikel? Praat verder op social media.