Een maatje dichtbij

Ze ligt diep in bed weggedoken. Verborgen voor de wereld. Bang voor het nieuws dat we haar komen brengen. Ze is geboren met een verstandelijke beperking. Haar uitgezaaide ziekte zorgt ervoor dat ze al weken misselijk is.

Sinds enkele dagen braakt ze. Ze eet en drinkt nauwelijks, waardoor ze niet meer kan lopen. Ze is in het ziekenhuis opgenomen omdat het thuis niet meer ging. Thuis weigert ze zorg en ondersteuning. Ze wil vooral met rust gelaten worden.

De woorden 'dood gaan' krijgt zij niet over haar lippen. Daar wordt ze bang van. Ze kent ‘de dood’ wel. Haar echtgenoot is enkele jaren geleden overleden. Van haar zo geliefde hond heeft ze tot haar grote verdriet afgelopen maand afscheid moeten nemen. Zonder dat zij daar iets over zegt, is het gemis van beiden groots en voelbaar. 

Uit de scan blijkt dat het begin van het einde is begonnen. Samen met de arts vertellen we haar dat ze op korte termijn gaat overlijden. Angstig kijkt ze ons aan. Zíj wil nog tijd tot ze gaat aftakelen. We vertellen haar dat het aftakelen al is begonnen. Vervolgens trekt ze de dekens over haar hoofd, weg van de wereld en het slechte nieuws. Ze oogt zo alleen. Eenzaam zonder haar man en haar hond om haar te steunen.

De volgende dag blijkt dat ik haar niet verder kan helpen. Op mij is ze boos. Ik ben voor haar de brenger van het slechte nieuws. Ze wil niet met mij praten. Ik sta voor haar garant voor de dood. Ik snap het wel.

De dokter in opleiding, die in ons palliatief team stage loopt, neemt patiënte van mij over. Het lukt haar met de vrouw in gesprek te gaan. In overleg met patiënte en haar broer wordt besloten dat de vrouw haar laatste dagen in het hospice zal doorbrengen. Tegen haar wens in, maar er is geen beter alternatief. We zijn bezorgd als ze met ontslag gaat. Zullen haar angst, boosheid, eenzaamheid en teleurstelling nog plaatsmaken voor rust en comfort?

In het kader van haar stage verruilt de dokter in opleiding een week later het ziekenhuis voor een dag stage in het hospice. De plek waar patiënte is opgenomen. De verpleegkundigen van het hospice vertellen haar dat de eerste dagen daar vreselijk moeilijk voor patiënte waren. Maar, met geduld, aandacht en een luisterend oor vinden de zorgverleners in het hospice een oplossing. Opnieuw een hond in haar leven. Een maatje dichtbij.

Ze krijgt Takkie, het hondje van de fictiefiguurtjes Jip en Janneke, in de vorm van een heerlijk warme en zachte knuffel. En Takkie is meer dan welkom. De vrouw is niet meer alleen. Met Takkie aan haar zijde verdwijnen de angst, boosheid en eenzaamheid. De laatste dagen van haar leven brengt zij in rust door. Ze accepteert de medicatie om haar lichamelijke klachten te verlichten. Er komt ruimte om afscheid te nemen. Ze sterft uiteindelijk een goede dood.

En ik? Ik geniet van het enthousiasme dat van de dokter in opleiding afstraalt wanneer ze terugkomt van haar dag in het hospice. Ze is onder de indruk van wat ze heeft meegemaakt. Volgens mij heeft ze een waardevolle les geleerd. Soms heb je alleen maar een Takkie nodig.